Hoewel de pil een van de meest gebruikte anticonceptiemethoden is momenteel, zoeken steeds meer vrouwen naar hormoonvrije alternatieven. Bijvoorbeeld omdat ze geen kunstmatige hormonen kunnen of niet meer willen binnenkrijgen, of omdat de bijwerkingen van hormonale anticonceptie toch zwaarder lijken te wegen dan de voordelen. Ben jij opzoek naar hormoonvrije anticonceptie? In dit blog kan je alles lezen over de mogelijkheden.
6 opties voor hormoonvrije anticonceptie
1. Het condoom – 88% betrouwbaar
Het condoom is nog altijd wereldwijd een van de meestgebruikte en meest bekende anticonceptiemethoden. Het is tevens het enige voorbehoedsmiddel dat jou kan beschermen tegen soa’s. Hoewel in theorie het condoom met 98% een zeer betrouwbaar middel is, ligt de praktische betrouwbaarheid een stuk lager. Dit komt doordat tijdens het gebruik ervan het condoom kan scheuren of afglijden. Ook kent het condoom een houdbaarheidsdatum. Indien de datum is verstreken, is de kans groter dat scheuring kan plaatsvinden.
“Hoewel in theorie het condoom zeer betrouwbaar is, ligt de betrouwbaarheid in de praktijk een stuk lager.”
Het voordeel van een condoom is wél dat het vrij verkrijgbaar is bij drogisterijen, supermarkten en zelfs cafés. Ook kan het een gevoel van vrijheid geven, doordat je met het condoom zelf je anticonceptie in de hand hebt.
Vrouwencondoom – 90% betrouwbaar
Naast het condoom voor mannen is ook het vrouwencondoom beschikbaar. Het is een langwerpig rubber zakje, voorzien van een binnen- en buitenring, dat in de vagina wordt gebracht. Bij ejaculatie van de man wordt het sperma in het condoom opgevangen. Net als het mannencondoom, beschermt het vrouwencondoom jou – naast zwangerschap – ook tegen soa’s. Ook kan het vrouwencondoom enkele uren voor het vrijen al worden ingebracht.
Wist je dat… het vrouwencondoom latexvrij is?
2. Periodieke onthouding – 65-96% betrouwbaar
Bij natuurlijke geboorteregeling treedt er geen gemeenschap tijdens de vruchtbare dagen op. Gemiddeld genomen is dit geen betrouwbare manier van anticonceptie, doordat periodieke onthouding bijzonder veel motivatie en volharding van de gebruikers vergt. Er zijn verschillende methoden om te bepalen wanneer deze vruchtbare periode precies plaatsvindt:
- Kalendermethode: de vruchtbare periode wordt geschat op 7 dagen vóór en 2 dagen ná de eisprong.
- Billingsmethode: de eisprong wordt opgespeurd door middel van inspectie van het vaginale slijm.
- Standaard dagen methode: de vruchtbare periode wordt geschat tussen dag 8 en dag 19 van de cyclus. Hierbij mag de cyclus niet korter dan 26 dagen en niet langer dan 35 dagen zijn.
- Temperatuurmethode: de eisprong wordt bepaald aan de hand van het ’s ochtends meten van de lichaamstemperatuur. Ná de eisprong zal deze met 0,3 tot 0,5 °C zijn gestegen.
- Natural Family Planning/Symptothermale methode (Sensiplan): een natuurlijke methode die de temperatuurmethode, billingsmethode en het inspecteren van de baarmoedermond combineert.
De betrouwbaarheid van natuurlijke methoden kan erg uiteenlopen. In theorie is Natural Family Planning (Sensiplan) de meest betrouwbare variant. Of natuurlijke geboorteregeling in de praktijk ook betrouwbaar is, hangt sterk af van een aantal externe factoren. Denk hierbij aan ziekte, koorts of reizen. Ook vraagt het precisie, regelmaat en volharding van de gebruikers. Niet iedereen houdt deze methode vol.
Natuurlijke geboorteregeling – natuurlijke manieren van anticonceptie
3. Coïtus Interruptus – 60-85% betrouwbaar
Bij coïtus interruptus trekt de man zich terug uit de vagina, voordat de zaadlozing plaatsvindt. Dit wordt ook wel ‘voor het zingen de kerk uit’ genoemd. Doorgaans wordt gedacht dat daarmee voorkomen wordt dat zaadcellen in de baarmoeder en eileider terecht komen.
In de praktijk is deze methode onbetrouwbaar, doordat ook in het voorvocht actieve zaadcellen kunnen zitten die achtergebleven zijn bij een vorige zaadlozing. Ook lijkt het voor sommige mannen erg moeilijk te zijn om op het juiste moment terug te trekken, waardoor alsnog (een deel van) de zaadlozing in de vagina plaatsvindt.
4. Pessarium – 90% betrouwbaar
Het pessarium is een kapje met flexibele rand, die van latex of siliconen is gemaakt. Het kapje wordt, aangebracht met zaaddodende crème, vaginaal ingebracht en omsluit de baarmoedermond. Je kan het inbrengen voordat je seks gaat hebben. Nadien moet het pessarium minimaal zes uur blijven zitten, voordat je het verwijdert. Er zijn diverse pessaria op de markt verkrijgbaar, onder andere onder de naam FemCap en Caya. Ook kan je een pessarium op maat laten maken door een arts.
Wist je dat… het pessarium vooral erg geschikt is voor vrouwen die last hebben van urineverlies of een baarmoederverzakking hebben?
5. Koperspiraal – >99% betrouwbaar
Hoewel onder de spiraaltjes het hormoonspiraaltje (Mirena of Kyleena) de meestgebruikte en bekendste is, lijkt er ook steeds meer aandacht te zijn voor de hormoonvrije variant: de koperspiraal. Het spiraaltje is een klein, paraplu- of T-vormig preparaat dat door een arts of gynaecoloog in de baarmoeder wordt geplaatst.
De hormoonvrije koperspiraal heeft een stam met koper omwikkeld, dat een anticonceptieve werking heeft. Koper maakt zaadcellen namelijk inactief en zorgt ervoor dat de baarmoederwand ongunstig wordt voor innesteling. Een koperspiraal kan 5 tot 10 jaar in de baarmoeder blijven zitten en is vooral bekend onder de marktnamen T-Safe, GyneFix, Flexi T en Multi Safe Short.
Alles over het spiraaltje: de koperspiraal vs. hormoonspiraal
6. Sterilisatie – >99% betrouwbaarheid
Een definitieve vorm van anticonceptie is sterilisatie. Deze optie wordt doorgaans gekozen indien er geen kinderwens (meer) is. Om over te gaan tot sterilisatie, dien je dus eerst bewust na te denken of deze optie voor jou optimaal is. Sterilisatie kan op verschillende manieren plaatsvinden:
- Vasectomie: sterilisatie bij de man waarbij de zaadleiders worden onderbroken, zodat de zaadcellen vanuit de ballen het zaadvocht in de prostaat niet bereiken. De ingreep vindt onder plaatselijke verdoving plaats in het ziekenhuis. Ejaculatie is dan nog mogelijk, het sperma bevat dan echter geen zaadcellen meer.
- Sterilisatie bij de vrouw, waarbij de eileiders worden afgesloten, zodat zaadcellen van de man een rijpe eicel niet meer kunnen bereiken voor een eventuele bevruchting.
Wist je dat… ondanks dat een sterilisatie als definitief wordt gezien, onder enkele omstandigheden een hersteloperatie kan plaatsvinden?
Overweeg jij om een sterilisatie te ondergaan? Raadpleeg dan je arts voor verdere informatie en eventuele doorverwijzing.
Denk jij erover na om hormoonvrije anticonceptie te gebruiken? Of maak je er al gebruik van?
