“Welke hormoonvrije anticonceptie raad je mij aan?”

Beste Talitha, ik zit al langere tijd aan de pil maar begin steeds meer te merken dat ik hier zowel lichamelijke als psychische klachten van ondervind. Ik wil graag stoppen met de pil en ben daarom op zoek naar een andere vorm van anticonceptie. Het idee van kunstmatige hormonen in mijn lijf staat me tegen. Welke hormoonvrije anticonceptie raad je mij aan?

– Judith, 25 jaar

Beste Judith,

Er lijkt de laatste tijd een steeds meer toenemende bewustwording en vraag naar alternatieven op de reguliere hormonale anticonceptie, zoals de pil. Een van de redenen om uit te wijken naar hormoonvrije anticonceptie is het feit dat veel vrouwen last hebben van bijwerkingen, zowel lichamelijk als psychisch. Ook voelen steeds meer dames er meer voor om op een natuurlijke manier aan geboorteregeling te doen, zonder hun hormonale balans te verstoren. Daarbij komt dat sommige opties hormoonvrije anticonceptie doorgaans milieuvriendelijker en gezonder voor het lijf van de vrouw zijn. Maar waar op het gebied van hormonale anticonceptie de keuze enorm is, geldt dat voor hormoonvrije varianten ook. Afhankelijk van jouw persoonlijke wensen, kan ik je de volgende opties het best aanraden.

Alle opties voor hormoonvrije anticonceptie uitgelicht!

Hormoonvrije anticonceptie

• Koperspiraal
• Barrière methoden: condooms
• Natuurlijke geboorteregeling
• Sterilisatie
• Coïtus Interruptus

Wist je dat… enkel seksuele onthouding de enige manier is die 100% betrouwbaar is als het gaat om het voorkomen van een ongewenste bevruchting?

Hormoonvrije anticonceptie: De koperspiraal

Het koperspiraaltje is een anticonceptiemethode die een klein T-vormig apparaatje omvat dat in de baarmoeder wordt geplaatst. Het koperspiraaltje bevat geen hormonen, maar heeft een koperdraad. Koper verandert de samenstelling van het baarmoederslijmvlies, waardoor sperma inactief wordt en het voorkomt dat bevruchting plaatsvindt. Het koperspiraaltje biedt langdurige bescherming tegen zwangerschap, meestal tot vijf tot tien jaar, afhankelijk van het type. Het is een effectieve en omkeerbare vorm van anticonceptie en vereist geen dagelijkse inname of toediening van hormonen. Een zorgverlener plaatst en verwijdert het spiraaltje.

Alles over het spiraaltje: de koperspiraal vs. hormoonspiraal

Barrière methode: Condooms

Barrièremethoden, zoals het condoom, zijn vormen van anticonceptie die een fysieke barrière vormen om zwangerschap en seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s) te voorkomen. Condooms zijn dunne hoesjes van latex of polyurethaan die over de penis of in de vagina (vrouwencondoom) worden geplaatst. Ze voorkomen dat sperma de baarmoeder bereikt en beschermen tegen infecties.

Let op! Hoewel condooms als enige methode jou beschermt tegen soa’s, beschermen ze je niet volledig tegen overdraagbare aandoeningen die met name uitwendig voorkomen, zoals herpes en genitale wratten.

Hormoonvrije anticonceptie: natuurlijke geboorteregeling

Natuurlijke geboorteregeling, ook wel bekend als natuurlijke anticonceptie of natuurlijke familieregeling, verwijst naar het gebruik van natuurlijke methoden om zwangerschap te voorkomen zonder het gebruik van hormonen of andere anticonceptiemiddelen. Het is gebaseerd op het begrijpen en volgen van de vruchtbaarheidssignalen en -patronen van het vrouwelijk lichaam. Er zijn diverse manieren te onderscheiden:

• De Kalendermethode: deze methode gaat uit van de lengte en regelmaat van de menstruatiecyclus om vruchtbare en onvruchtbare dagen te voorspellen. Het vereist het bijhouden van menstruatiegegevens over een langere periode. De vruchtbare periode wordt geschat op 7 dagen vóór en 2 dagen ná de eisprong.
• Billingsmethode: deze methode houdt rekening met de veranderingen in het cervixslijm gedurende de menstruatiecyclus. Het cervixslijm wordt dikker, helderder en elastischer tijdens de vruchtbare periode. Rond de ovulatie kan je zelfs centimeterslange draden trekken van het slijm. Na de eisprong wordt het minder helder, minder elastisch en ook minder in hoeveelheid.
• Basale lichaamstemperatuurmethode (BLT): Deze methode omvat het meten van de basale lichaamstemperatuur (rusttemperatuur) elke ochtend vóór het opstaan. Een stijging van de temperatuur kan duiden op ovulatie en vruchtbaarheid: ná de eisprong zal je lichaamstemperatuur met 0,3 tot 0,5 °C zijn gestegen.
• Natural Family Planning/Symptothermale methode (Sensiplan): een natuurlijke methode die rekening houdt met verschillende vruchtbaarheidssymptomen, zoals de basale lichaamstemperatuur, het cervixslijm en de positie van de baarmoederhals. Door deze symptomen te observeren en te registreren, kunnen vruchtbare en onvruchtbare dagen worden bepaald.

De Daysy

Er zijn tegenwoordig diverse apparaten op de markt verkrijgbaar die gebruik maken van natuurlijke geboorteregeling. De Daysy is zo’n specifiek apparaat. Het is een cyclusmonitor die de basale lichaamstemperatuur meet en combineert met andere symptomen, zoals cervixslijm en menstruatiegegevens, om de vruchtbaarheid nauwkeurig te voorspellen. Het apparaat is uitgerust met een geavanceerd algoritme dat de verzamelde gegevens analyseert en aangeeft of je vruchtbaar of onvruchtbaar bent op een bepaalde dag.

Natuurlijke geboorteregeling – natuurlijke manieren van anticonceptie

Overige hormoonvrije methoden

Naast de koperspiraal, barrière methoden en natuurlijke geboorteregeling, is sterilisatie een van de meest bekende anticonceptiemethoden waar geen hormonen bij komen kijken. Dit wordt echter gezien als een permanente methode, welke meestal pas wordt aangeraden én wordt toegepast bij vrouwen of koppels waarbij er geen sprake (meer) is van een kinderwens. Een sterilisatie kan teruggedraaid worden, al is de kans op slagen (dat wil zeggen: volledig opnieuw vruchtbaar zijn) beperkt.

Wist je dat… penetratie zonder zaadlozing van de man prima kan, mits de man vóór de seks heeft geürineerd? Eventuele spermacellen van een vorige zaadlozing zijn dan tenietgedaan en zullen dan niet meekomen met het voorvocht.

Een andere manier om zonder kunstmatige hormonen van seks te kunnen genieten, is coitus interruptus. Beter bekend als ‘voor het zingen de kerk uit’. Bij deze methode vindt penetratie zonder barrière plaats, maar trekt de man zich vóór het orgasme terug uit de vagina. De zaadlozing vindt dan buiten het lichaam plaats. Deze methode wordt echter niet gezien als een betrouwbare manier om een ongewenste zwangerschap te voorkomen. Vaak is het lastig om tijdig terug te trekken, zodat (een deel van) de zaadlozing alsnog in de vagina plaatsvindt.

Alles dat je MOET weten over condooms

Heb jij ook een vraag over seksualiteit? Vul dan mijn contactformulier in of laat hieronder een reactie achter. Ik beantwoord hem dan zo spoedig mogelijk.