Hetero, homo, bi… Voor sommige mensen is het heel duidelijk in welk “hokje” zij passen. Maar voor heel veel mensen geldt dit niet. Zij willen of kunnen geen label plakken aan hun genderidentiteit of seksuele voorkeuren. In dat geval kunnen we spreken we van Queer. Misschien heb je het woord wel eens voorbij zien komen, maar de betekenis lijkt nogal ingewikkeld. Daarom leggen wij het voor je uit.
In deze blog
Wat is queer?
Sommige mensen voelen zich niet thuis in het lichaam waarin zij geboren zijn. Zo iemand kan ervoor kiezen om zich te gaan kleden en gedragen als het andere geslacht en uiteindelijk misschien een geslachtsoperatie te ondergaan. Zo iemand noem je een transgender persoon. Het kan echter ook zijn dat iemand zich óók niet thuis zou voelen in het ándere geslacht. Deze persoon ziet zichzelf als zowel man als vrouw of als geen van beiden en is hier helemaal oke mee, want hij/zij hoeft niet zo nodig in een hokje geplaatst te worden. Zo iemand noem je GenderQueer. Maar queer gaat over meer dan alleen je genderidentiteit.
“Queer: Het “hokje” dat een middelvinger opsteekt naar hokjesdenken.”
Stereotypen
“Vrouwen dragen rokken en make-up, mannen hebben baarden en gedragen zich stoer”. Dit is een beetje het ouderwetse, typische beeld dat wij hebben van man en vrouw. De queer community zet zich af tegen deze stereotypen. Waarom kan een hetero man geen make-up dragen als hij dat wil? Waarom kan een vrouw zich niet kleden in “mannen”kleding? Ook kunnen hetero, polyamoureuze stellen zich queer noemen omdat het hebben van meerdere partners in onze samenleving ook niet als “normaal”gezien wordt. Queer gaat dus over meer dan alleen het geslacht waar je mee geboren bent en waarmee je je identificeert. Queer gaat over precies doen wat jij wilt, zonder rekening te houden met de stereotypen waar het grootste gedeelte van de samenleving zich aan houdt.
Voorbeeld
Een cisman (cis = je geboortegeslacht) die op vrouwen valt kan zichzelf ook Queer noemen omdat hij bijvoorbeeld tegen het idee is van mannen en vrouwenkleding en dus van alles in zijn kast heeft hangen. De ene dag draagt hij een pak, de andere dag een jeans met een strapless top.
“Queer gaat over precies doen wat jij wilt, zonder rekening te houden met de stereotypen waar het grootste gedeelte van de samenleving zich aan houdt.”
LGBT geen hokje aub
Queer wordt gezien als een overkoepelende term voor de hokjes binnen de LGGBT-community (in het Nederlands: LHBT). Maar dat is eigenlijk niet juist, want queer moet gezien worden als één van de hokjes. Vaak zijn het inderdaad mensen die vallen binnen de LGBT-community die zichzelf omschrijven als queer, maar dat hoeft lang niet altijd zo te zijn want mensen uit de community kunnen heel trots en tevreden zijn met “hun” hokje. Ondanks dat queer nu ook een hokje is, moet je onthouden dat mensen die queer zijn, niet houden van hokjes en labels. Ze zijn gewoon wie ze zijn, wat ze zijn, hoe ze het willen zijn.
Tegenwoordig zijn er (onofficieel) nog een aantal letters toegevoegd aan LGBT: LGBTQQIAP. In het kort de uitleg van de letters in LGBTQQIAP:
- Lesbisch: vrouwen die op vrouwen vallen
- Gay: mannen die op mannen vallen
- Biseksueel: mensen die vallen op zowel mannen als vrouwen
- Transgender: mensen die zich niet identificeren met hun geboortegeslacht
- Queer: parapluterm voor iedereen die tegen hokjesdenken is
- Questioning: mensen die nog niet weten waar ze onder vallen
- Intersekse: mensen met zowel mannelijke als vrouwelijke lichaamskenmerken
- Aseksueel: mensen zonder seksuele behoeften
- Panseksueel: mensen die vallen op karakter, waarbij geslacht niet uit maakt
Het woord “queer”
De term kan wat verwarrend zijn omdat “queer” in de 19e eeuw voor het eerst gebruikt werd als een scheldwoord voor een man die andere mannen probeerde te verleiden. Een eeuw later kwam er veel verzet tegen het woord “queer” als een belediging. Dus waar het vroeger een scheldwoord was, is het nu een woord dat staat voor trots.
“Queer staat voor anders en trots.”
Queer in de media
Verreweg de meeste films gaan over hetero mannen en hetero vrouwen, die tevreden zijn met het geslacht waarin ze zijn geboren. Als een film over homo’s of lesbiennes gaat ligt het er vaak dik bovenop en worden er stereotypen gebruikt. Mensen die zichzelf queer voelen kunnen zich vrijwel nooit identificeren met rolmodellen in de media. De laatste jaren is daar een verschuiving in gekomen omdat er steeds meer trotse transgendermensen en queers te zien zijn. Denk aan androgyne megasterren Prince, Michael Jackson en David Bowie die altijd droegen wat zij wilden, actrice Ruby Rose en mannelijke YouTube sterren die make-up tutorials opnemen.
De Amerikaanse serie batwoman (met trotse LGBT-community member Ruby Rose in de hoofdrol) was een hele grote stap voor de queer beweging. De serie gaat over een superheld en ze is niet alleen een vrouw, ze is ook lesbisch. +1 Voor het doorbreken van de norm. Een superheld was altijd per definitie een man die viel op vrouwen. Nou nu niet meer. Langzaamaan worden de stereotypen over man/vrouwrollen verbroken. Wij zijn voor!
Hoe identificeer jij jezelf? Wij zijn benieuwd!
