Beste Talitha, ik heb sinds kort een vriendje waar ik nog geen seks mee heb gehad. We willen allebei heel graag, maar hij durft niet. Hij heeft me verteld dat hij hypospadie heeft en dat hij zich daar erg voor schaamt. Hij vindt het moeilijk om hier met mij over te praten, ook al wil ik graag weten wat het precies inhoudt en wat dit betekent voor onze relatie. Kan jij mij uitleg geven?
– Lore, 18 jaar
Beste Lore,
Het begin van iedere relatie is altijd spannend, zeker omdat jullie nog een hoop van elkaar (en jezelf) moet ontdekken. Schaamte over iets lichamelijks als hypospadie kan erg in de weg zitten. Het helpt om hier meer duidelijkheid over te krijgen en uiteindelijk met elkaar erover in gesprek te gaan.
Wat is hypospadie?
Hypospadie is een verschijnsel waarbij de uitmonding van de urinebuis anatomisch gezien niet op de plek zit waar hij normaal gesproken zit. De aandoening is vooral bij jongens niet erg zeldzaam: bij één op de 200 à 300 jongens bevindt het plasgaatje zich niet aan de top van de eikel. Bij meisjes komt het een stuk minder vaak voor. Het woord ‘hypospadie’ stamt af van de Griekse woorden ‘hypo’ (onder) en ‘spadias’ (opening). Een andere vorm van een deze aandoening is epispadie, waarbij de opening van de plasbuis aan de bovenzijde van – in het geval van jongens – de eikel of penis bevindt. Zowel hypospadie als epispadie komen in verschillende gradaties voor, waardoor er dus sprake is van een heel mogelijk spectrum. Zo kan de opening van de urinebuis zich bevinden:
- Aan de onderkant van de eikel;
- Op de schacht van de penis;
- Ter hoogte van de overgang van de penis naar de balzak.
Afhankelijk van de graad van de hypospadie, gaat het vaak gepaard met een kromming van de penis. Soms komt het voor dat de voorhuid niet helemaal gesloten is. Er ontbreekt dan een stukje voorhuid aan de onderzijde. In andere gevallen kan de plasbuis vernauwd of juist meer verwijd zijn. De mate waarin hypospadie voorkomt, heeft dus ook invloed op hoe jongens of mannen kunnen plassen. Bij een milde vorm kan de plasbuis meer naar onderen gericht zijn, of de plasstraal is weinig richtbaar. Zittend plassend biedt dan uitkomst.
Wat is de oorzaak van hypospadie?
Wat de exacte oorzaak is van hypospadie is nog niet helemaal duidelijk. Wel wordt sterk aangenomen dat erfelijkheid een belangrijke rol speelt. Bij zeker een derde van de kinderen met hypospadie komt de aandoening familiair voor. Daarnaast denkt men dat blootstelling aan schadelijke stoffen tijdens de zwangerschap tot verstoring van de ontwikkeling kunnen leiden, met bijvoorbeeld hypospadie als gevolg. Zeker door de toename van milieuverontreinigende stoffen, plastics en synthetische hormonen in voeding en cosmetica van de afgelopen jaren, kan de ontwikkeling verstoord zijn geraakt. Verder onderzoek is echter nodig om dit met zekerheid te kunnen zeggen.
“Naast een belangrijke erfelijke rol, kunnen schadelijke stoffen van invloed zijn tijdens prenatale ontwikkeling.”
Wat zijn de gevolgen ervan?
In de meeste gevallen wordt hypospadie al bij de geboorte vastgesteld. Afhankelijk van de ernst ervan, wordt een operatie gedaan zodat het kind normaal kan urineren. Ook een eventuele kromstand van de penis wordt dan gecorrigeerd. Tijdens de operatie wordt meestal een stukje voorhuid gebruikt als reconstructie voor de urinebuis. In sommige gevallen wordt hypospadie echter op latere leeftijd ontdekt. Dit kan psychologisch gezien behoorlijk ingrijpend zijn. Maar ook als een kind al vroeg is geopereerd, kunnen de psychologische en seksuele gevolgen van hypospadie op (jong)volwassen leeftijd duidelijk voelbaar zijn. Gevoelens als schaamte, onzekerheid over het uiterlijk van hun penis en het idee dat hun penis afwijkend is, komen onder andere voor. Onderzoek heeft ook bevestigd dat jongens of mannen met hypospadie over het algemeen een meer negatieve genitale beleving hebben dan mannen zonder hypospadie.
Seksueel functioneren
Over het algemeen ontwikkelen jongens met hypospadie zich seksueel volgens een ‘normale’ weg. Hun penis werkt naar behoren: ze kunnen een erectie krijgen, ejaculeren, ze kunnen zichzelf bevredigen en het aangaan van seksueel contact kan zonder moeite verlopen. Wel lijken mannen met hypospadie wat vaker moeite te hebben met het uiterlijk van hun penis, bijvoorbeeld vanwege de lengte of de kromstand ervan. Ook komt pijn bij het vrijen soms voor, door het deels ontbreken van de voorhuid. Soms komt er wat minder sperma vrij bij een zaadlozing. In het geval van vruchtbaarheid en een (latere) kinderwens is dat iets om rekening mee te houden. Waar mannen echter het meest moeite mee hebben is het psychoseksuele aspect ervan. Door de schaamte vinden veel mannen het moeilijk zich bloot te geven en voelen ze zich geremd om seksueel contact aan te gaan.
“Mannen met hypospadie functioneren seksueel vaak naar behoren, maar ervaren voornamelijk veel schaamte een onzekerheid.”
Hypospadie in een relatie
Kortom: hoewel een man met hypospadie naar behoren seksueel functioneert, schuilt er toch veel onzekerheid en schaamte achter. In een relatie is het daarom erg belangrijk om hier zo open mogelijk en zonder oordeel met elkaar over in gesprek te gaan. Stel hem gerust en laat weten dat je hem respecteert. Leer elkaar kennen, en neem hier zeker de tijd voor. Jullie hoeven niet direct over te gaan tot (penetrerende) seks, maar raak gewoon eerst vertrouwd met elkaars lijf. Zo voelt het voor jullie beiden, zeker voor hem, steeds een stukje veiliger en comfortabeler om je bloot te geven. Zowel lichamelijk als emotioneel. Bekijk elkaar, voel en streel. Leer van elkaar wat fijn is en wat niet en maak het altijd bespreekbaar wanneer iets niet goed voelt.
Heb jij ook een vraag over seksualiteit? Vul dan mijn contactformulier in of laat hieronder een reactie achter. Ik beantwoord hem dan zo spoedig mogelijk.
1 reactie
Hallo Talitha,
Ik ben 40 jaar, en op 2 jarige leeftijd is er bij mij vastgesteld dat ik hypospadie heb, ben daar aan geholpen maar zorgt nu echt problemen bij mij.
Ik heb relaties gehad en ook gewoon sex gehad. Ben nu ondertussen al bijna 8 jaar vrijgezel en heb dates gehad. maar na afgewezen te worden en uit gelachen te worden durf ik niet meer.
Wanneer moet ik mijn probleem dat ik hypospadie heb gaan uitleggen, gelijk bij de eerste ontmoeting of moet ik daarmee wachten. Heb je tips voor mij zodat ik weer een leuke vrouw tegenkom waar ik gelukkig mee kan worden.
Gr Jan