Tot wie voelen we ons aangetrokken? Wat vinden we spannend en wat juist niet? Waar raken we opgewonden van? Zoveel mensen, zoveel wensen. De vele verschillen tussen mensen op seksueel vlak hebben allemaal te maken met hoe seksualiteit in onze hersenen is ‘vastgelegd’. Hoewel seks wordt beleefd met het lichaam, met het prikkelen van de geslachtsdelen en erogene zones, zouden we heel wetenschappelijk kunnen zeggen dat seks tussen de oren zit. Hoe zit dat dan precies? Dat check je in dit blogartikel.
Onderzoek naar seks
De wetenschap naar seks staat eigenlijk nog in haar kinderschoenen. Lange tijd werd gedacht dat seks enkel te maken heeft met alles dat tussen de benen gebeurt. Een belangrijke doorbraak hierin is het onderzoek van dokter T.C. Erickson in de jaren ‘50, die een patiënte met zogenaamde ‘nymfomanie’ in de praktijk ontving. Mevrouw gaf aan regelmatig wakker te worden met het gevoel dat ze op dat moment seks had. Deze momenten werden met de tijd heviger en frequenter. In die tijd werd gedacht dat dit te maken had met haar eierstokken. De eierstokken werden behandeld met bestraling, maar de ‘nymfomane’ klachten hielden aan. Uiteindelijk bleek er sprake te zijn van een hersentumor die drukte op gebieden die later gerelateerd leken te zijn aan seks. Na het verwijderen van deze tumor was de mevrouw in kwestie van haar klachten af.
Wist je dat… onze seksuele ervaringen onze verwachtingen, verwachte beloning, motivatie en gedrag op seksueel gedrag – zelfs op latere leeftijd – kunnen bepalen?
Bovenstaande doorbraak is slechts een begin van een tijdperk waarin we steeds meer te weten zijn gekomen (en zelfs nog niet met zekerheid weten) over seksualiteit. Inmiddels wordt het brein als belangrijkste seksuele orgaan beschouwd. Het is immers het brein dat stimulatie van de geslachtsdelen en erogene zones waarneemt en als prettig of onprettig registreert. Het zijn ook de hersenen waar de ontwikkeling van ons gender, onze oriëntatie en de vorming van onze seksuele voorkeuren plaatsvinden. Een deel – zoals genderidentiteit en seksuele geaardheid – wordt gevormd tijdens de prenatale ontwikkeling en is dus al aanwezig als je geboren wordt. Maar een hoop seksuele voorkeuren worden ook gevormd gedurende de jaren dat je ervaringen opdoet. De hersenen zijn zeer flexibel en passen zich relatief makkelijk aan je omgeving aan. Daarom bestaan er ook zoveel verschillende seksuele wensen, fetisjen en kinks.
De seksuele responscyclus – de verschillende fasen van seks uitgelegd!
Seksuele voorkeuren door conditionering
Onze ervaringen kunnen dus voor een deel onze seksuele voorkeuren, verwachtingen, motivatie en gedragingen bepalen. Het is zelfs zo dat als je regelmatig, stimulerend en bevredigend seksleven hebt, jouw brein ‘verwacht’ dat dit ook later in je leven zal zijn. Kortom: vanuit je hersenen wordt de sex drive aangestuurd.
Feit! Onderzoek bij ratten toonde aan dat vrouwenratjes die clitoris stimulatie ontvingen, en gelijktijdig werden blootgesteld aan een amandelgeur, later seksuele opwinding en gedrag vertoonden wanneer ze opnieuw enkel werden blootgesteld aan deze notengeur.
Ook seksuele voorkeuren kunnen gevormd worden aan de hand van wat we tijdens ervaringen meemaken. Soms worden we toevallig blootgesteld aan allerlei gebeurtenissen, situaties of voorwerpen, terwijl we op dat moment seksueel opgewonden zijn. De hersenen kunnen dan een linkje gaan leggen tussen die opwinding en die toevallige situatie of gebeurtenis. Dit wordt ook wel conditionering genoemd. Zo kunnen bijzondere voorkeuren of allerlei fetisjen ontstaan. Voor alles dat jij je maar kan bedenken, kan er wel een fetisj bestaan. Daar is dus niets geks of abnormaals aan.
Seks zit tussen de oren
Er zijn al diverse hersenonderzoeken gedaan naar seks, het orgasme en seksueel gedrag. Dergelijke studies hebben keer op keer laten zien dat tijdens seks en alles dat daarbij komt kijken – van verlangen tot orgasme – de hersenen een essentiële rol spelen. Tijdens het vrijen, en dan met name tijdens het orgasme, is overal in het brein activiteit te zien. In de opbouw naar zo’n hoogtepunt gebeuren er verschillende dingen in dit fascinerende orgaan. Allereerst lijkt er vooral activiteit te zijn in het deel dat centraal staat voor zintuigelijke waarneming. We zijn ons dus erg bewust van waar en wat we voelen, wat we zien, horen, ruiken en proeven. Al deze prikkels kunnen een eerste opzetje zijn voor toenemende seksuele opwinding. Vervolgens neemt de hersenactiviteit in het deel toe dat betrokken is bij fantaseren en het coördineren van bewegingen. Tijdens en vlak na het orgasme is met name het beloningssysteem actief: verschillende gelukmakende stoffen komen dan vrij waardoor het orgasme daadwerkelijk als beloning wordt ervaren.
Wist je dat… er diverse studies zijn gedaan waarbij vrouwen in een laboratorium tot een hoogtepunt kwamen, met enkel het gebruik van hun fantasie? Fysieke stimulatie kwam hierbij niet aan te pas.
Klaarkomen zonder aanraking
Dat vrijen, seks en zelfs klaarkomen veel meer is dan enkel de fysieke daad, is duidelijk te merken aan het verschijnsel waarbij mensen zonder (bewuste) aanraking van de geslachtsdelen of erogene zones kunnen klaarkomen. Dit zien we bijvoorbeeld terug bij nachtelijke orgasmes (bij zowel mannen als vrouwen) maar ook bij vormen van tantrische seks. Dit bewijst maar weer eens dat seksuele spanning en de climax ervan niet alleen bepaald wordt door (gerichte) stimulatie, maar vooral ook door wat er in de hersenen op dat moment gebeurt.
Hoe ervaar jij jouw seksleven? Wist ji dat ook bij jou seks tussen de oren zit?
