Gaslighting is een hele gevaarlijke psychologische manipulatietechniek die veel gebruikt wordt door narcisten en mishandelaars. De techniek gaat zelfs zo ver dat jij gaat twijfelen aan jezelf en zelfs kan denken dat je gek bent. Je verliest je hele eigen identiteit en kan op een gegeven moment niet meer zonder je gaslighter… Lees dit artikel om te leren hoe jij deze gevaarlijke techniek kan herkennen en voorkomen!
Manipuleren
Mensen kunnen makkelijk manipuleren, en dat hoeft echt niet altijd per se verkeerd te zijn. Het begint al wanneer we nog baby’s zijn. Huilen om je zin te krijgen of extra lief doen als je iets van iemand moet hebben zijn allemaal milde vormen van manipulatie.
“De term ‘Gaslighting’ komt uit de film Gaslight (1944). Deze film gaat over een man die zijn vrouw zodanig manipuleert dat zij denkt dat ze gek is.”
Pas wanneer het om gaslighting gaat wordt manipulatie echt gevaarlijk. Deze term komt uit de film Gaslight (1944). Deze film gaat over een man die zijn vrouw zodanig manipuleert dat zij denkt dat ze gek is. Het doel van gaslighting is om jou langzaam maar zeker zo onzeker te maken, dat er niks meer over is van jouw eigen mening en persoonlijkheid. Als je niet super sterk in je schoenen staat is het heel moeilijk om niet beïnvloed te raken door manipulatietechnieken als gaslighting.
Voorbeelden van gaslighting
Veel manipulatietechnieken zijn subtiel. En niet elke van onderstaande voorbeelden betekent direct dat jij te maken hebt met een gaslighter. Iemand kan je vragen stellen uit belangstelling óf om je te laten twijfelen aan jezelf. Iemand kan grapjes met je uithalen om te plagen of om je te kwetsen. Belangstelling en plagen zijn compleet onschuldig, maar je laten twijfelen aan jezelf en je bewust kwetsen zijn natuurlijk geen goede tekenen. Luister dus vooral goed naar je gevoel!
#1 Omdraaien
Een manipulator wil zorgen dat jij aan jezelf gaat twijfelen. Dat kan hij doen door jou vragen te stellen als “weet je dat zeker?”, “ging dat echt zo?”. Als jij vertelt hoe jij je voelt of praat over iets waar jij zeker over bent en je krijgt deze vragen vaak te horen, (en vaak op onaardige toon), dan moet je oppassen. Deze persoon vraagt het dan waarschijnlijk niet uit interesse, maar om jou te laten twijfelen aan je eigen woorden.
#2 Ontkennen
Als jij blijft volhouden dat je verhaal klopt, kan de gaslighter je gaan beschuldigen van liegen. Of hij kan zeggen dat je het waarschijnlijk verzonnen hebt. Dit is vaak in situaties waarin jij de manipulator aanspreekt op gedrag. Misschien heeft hij wel gezegd dat hij de avond thuis zat terwijl jouw vrienden hem op een feestje zagen. “Ik heb nooit gezegd dat ik thuis was”. “Nou volgens mij zie jij ze vliegen, ik zei dat ik op een feestje was hoor”. Hij lijkt zo zeker van zijn zaak, dat jij niet anders kan dan twijfelen aan jezelf.
#3 Zwakke punten
Dit is een hele gemene streek. De gaslighter kan inspelen op jouw zwakke of gevoelige punten. Misschien ben je wel onzeker over je lichaam, dan kan hij je zeggen dat je er wel eens beter uit hebt gezien. Als jij bang bent dat het niet zo lekker gaat op je werk kan de manipulator dingen zeggen als: “hmm, als je ook zo’n houding aanneemt op werk, snap ik wel dat ze je niet gaan verlengen”. Het kan ook zo ver gaan dat de manipulator je vertelt dat je vrienden over je roddelen terwijl dit helemaal niet waar is.
“De gaslighter kan inspelen op jouw zwakke punten.”
#4 Verwarring
Een manipulator wil natuurlijk niet overduidelijk maken dat hij je probeert af te breken. Daarom zou deze persoon ook veel lieve dingen voor je doen. Dit zorgt natuurlijk voor verwarring, want de ene keer denk je wat is het gezellig samen en de andere keer denk je is hij nou serieus zo gemeen?
#5 Stoken
De gaslighter vertelt jou verhalen die niet waar zijn over anderen en hij vertelt anderen leugens over jou. Op deze manier zet hij mensen tegen elkaar op. Hiermee hoopt hij dat jij niemand meer durft te vertrouwen en geloven behalve de manipultor zelf. Want hij geeft je tenminste “eerlijke” informatie.
Herkennen
Hieronder staan nog wat punten op een rijtje. Als jij jezelf in veel van de onderstaande punten herkent kan het zijn dat jij te maken hebt met een gaslighter.
- Je bent minder gelukkig en zelfverzekerd. Je bent niet de persoon die je vroeger was.
- Je twijfelt vaak aan jezelf en denkt “ben ik nou gek?”.
- Je merkt steeds meer afstand tussen jou en je vrienden.
- Je hebt steeds minder sociale contacten.
- Je twijfelt aan je normen en waarden.
- Je hoort vaak: “Ach, doe niet zo gevoelig”
- Je weet dat er iets niet klopt in jullie relatie, maar je kan je vinger er niet op leggen.
- Je hebt het gevoel dat je nooit iets goeds kan doen.
- Een discussie met een Gaslighter kan je nooit, maar dan ook nooit winnen.
Het kan ook zijn dat niet jij, maar iemand uit jouw omgeving te maken heeft met deze vorm van manipulatie. Let daarom ook een beetje op anderen en breng ze op de hoogte!
Heb jij wel eens te maken gehad met manipulatie?
